Punë pa Punëtorë: Sfida që Po Transformon Ekonominë Moderne

Shumë vende po përballen me rritjen e numrit të personave në moshë pune që nuk janë të punësuar dhe as në kërkim të punës, një grup i njohur si “joaktiv ekonomikisht”. Ky fenomen po ndikohet nga faktorë shëndetësorë, socialë dhe ekonomikë, duke krijuar mungesë të fuqisë punëtore dhe presion mbi sistemet ekonomike dhe sociale.

Raportet ndërkombëtare theksojnë se rikthimi i këtyre qytetarëve në tregun e punës kërkon një qasje të koordinuar. Përpjekjet individuale nuk mjaftojnë; nevojitet bashkëpunim mes punëdhënësve, punëmarrësve dhe sistemeve shëndetësore. Parandalimi i largimeve të panevojshme nga puna dhe mbështetja e punonjësve me sfida shëndetësore kërkojnë politika të forta të mirëqenies dhe shërbime profesionale të specializuara.

Një sfidë e madhe mbetet kapaciteti i kufizuar i shumë bizneseve, veçanërisht atyre të vogla. Kostot e larta të operimit, mungesa e stafit të trajnuar për menaxhimin e çështjeve të shëndetit në punë dhe barra administrative i vështirësojnë përpjekjet për të mbështetur punonjësit me probleme fizike ose mendore. Bizneset argumentojnë se pa mbështetje shtesë ose stimuj fiskalë nga qeveritë, aftësia e tyre për të investuar në mbajtjen ose rikthimin e punonjësve mbetet e kufizuar.

Përtej aspektit ekonomik, mungesat nga puna për arsye shëndetësore po rriten ndjeshëm. Shëndeti mendor i të rinjve dhe problemet muskulare tek punonjësit më të moshuar po bëhen arsye kryesore për largim nga tregu i punës. Në të njëjtën kohë, rritja e diagnozave të reja si autizmi dhe ADHD (çrregullimi i deficitit të vëmendjes dhe hiperaktivitetit) tek të rriturit po shton nevojën për mbështetje të personalizuar. Edhe pse bizneset shpesh përpiqen të tregojnë fleksibilitet, puna fizike në sektorë si magazinimi dhe transporti kufizon mundësinë e ofrimit të roleve alternative.

Ekzistojnë gjithsesi shembuj që tregojnë se përshtatjet e vogla mund të kenë ndikim të madh. Puna me kohë të pjesshme, fleksibiliteti në orar, pushimet e rregullta, pajisjet ergonomike dhe lehtësitë për vizita mjekësore mund t’u mundësojnë punonjësve me sëmundje kronike të vazhdojnë punën dhe madje të avancojnë. Këto praktika rezultojnë të dobishme si për punëtorët ashtu edhe për punëdhënësit, të cilët përballen me kosto të larta nga mungesat afatgjata.

Megjithatë, politikat e punës jo gjithmonë janë në sinkron me këto nevoja. Reformat që kërkojnë orare të garantuara ose kufizojnë kontratat fleksibile mund të krijojnë sfida për punësimin e personave me kapacitet të ndryshueshëm pune. Sipas shumë ekspertëve, fleksibiliteti mbetet elementi kyç për integrimin e suksesshëm të punonjësve me probleme shëndetësore.

Një tjetër çështje komplekse lidhet me vërtetimet mjekësore, të cilat në shumë vende deklarojnë shumicën e pacientëve si “jo të aftë për punë”. Mjekët shpesh hezitojnë të vlerësojnë aftësinë reale të një personi për të punuar, ndërsa pacientët kërkojnë leje të zgjatura për shkak të vështirësive të tyre. Raportet sugjerojnë krijimin e shërbimeve të specializuara për shëndetin në punë, të financuara pjesërisht nga punëdhënësit, për të ndihmuar si punonjësit, ashtu edhe drejtuesit në menaxhimin e rasteve komplekse.

Në përfundim, rikthimi i njerëzve në tregun e punës mbetet një sfidë shumëdimensionale që kërkon politika të koordinuara, mbështetje financiare, programe trajnimi dhe fleksibilitet më të madh. Për sa kohë që shëndeti, mirëqenia dhe struktura e tregut të punës trajtohen si pjesë e pandarë e një sistemi të vetëm, vendet do të jenë më të afta të ndërtojnë një fuqi punëtore të shëndetshme, të qëndrueshme dhe të gatshme për të përballuar kërkesat e ekonomisë moderne.

Burimi i informacionit: https://www.bbc.com/news/articles/c0qp4yk0xdxo